4.5 ダイアディック・グリーン関数を用いた電磁界の積分表示式

 次のMaxwellの方程式 \begin{align} &\nabla \times \VEC{E} = - j\omega \mu \VEC{H} \\ &\nabla \times \VEC{H} = \VEC{J} + j\omega \epsilon \VEC{E} \end{align} から,$\VEC{E}$あるいは$\VEC{H}$を消去すると,一様媒質における電界$\VEC{E}$および磁界$\VEC{H}$の満たすべき方程式が得られ,次のようになる. \begin{align} &\nabla \times \nabla \times \VEC{E} - k^2 \VEC{E} = -j\omega \mu \VEC{J} \\ &\nabla \times \nabla \times \VEC{H} - k^2 \VEC{H} = \nabla \times \VEC{J} \end{align} ただし,$k = \sqrt{\mu \epsilon}$.一方,ダイアディック・グリーン関数を再記して, \begin{align} &\nabla \times \DYA{G}_e = \DYA{G}_m \\ &\nabla \times \DYA{G}_m = \DYA{I} \delta (\VEC{r}-\VEC{r}') + k^2 \DYA{G}_e \end{align} これらの式より,$\DYA{G}_e$あるいは$\DYA{G}_m$を消去すると,一様媒質における電界および磁界に対するダイアディック・グリーン関数$\DYA{G}_e$,$\DYA{G}_m$の満たすべき方程式が得られ,次のようになる. \begin{align} &\nabla \times \nabla \times \DYA{G}_e - k^2 \DYA{G}_e = \DYA{I} \delta (\VEC{r}-\VEC{r}') \\ &\nabla \times \nabla \times \DYA{G}_m - k^2 \DYA{G}_m = \nabla \times \big( \DYA{I} \delta (\VEC{r}-\VEC{r}') \big) \end{align} ここで,ベクトル・ダイアディック形式のグリーンの第二定理を再記すると, \begin{eqnarray} &&\iiint _V \Big\{ \VEC{F} \cdot \big( \nabla \times \nabla \times \DYA{G} \big) - \big( \nabla \times \nabla \times \VEC{F} \big) \cdot \DYA{G} \Big\} dV \nonumber \\ &=& \oiint _S \Big\{ \big( \nabla \times \VEC{F} \big) \cdot \big( \VEC{n} \times \DYA{G} \big) - \big( \VEC{n} \times \VEC{F} \big) \cdot \big( \nabla \times \DYA{G} \big) \Big\} dS \end{eqnarray} これより, $\VEC{F} \equiv \VEC{E} (\VEC{r})$,$\DYA{G} \equiv \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}')$ とおくと, \begin{eqnarray} &&\iiint _V \Big\{ \VEC{E}(\VEC{r}) \cdot \big( \nabla \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- \big( \nabla \times \nabla \times \VEC{E}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \Big\} dV \nonumber \\ &=& \oiint _S \Big\{ \big( \nabla \times \VEC{E}(\VEC{r}) \big) \cdot \big( \VEC{n} \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- \big( \VEC{n} \times \VEC{E}(\VEC{r}) \big) \cdot \big( \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \Big\} dS \end{eqnarray} ここで, $\nabla \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}')$, $\nabla \times \nabla \times \VEC{E}(\VEC{r})$は, \begin{align} &\nabla \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') = k^2 \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}')+ \DYA{I} \delta (\VEC{r}-\VEC{r}') \nonumber \\ &\nabla \times \nabla \times \VEC{E}(\VEC{r}) = k^2 \VEC{E}(\VEC{r}) -j\omega \VEC{J}(\VEC{r}) \end{align} したがって, \begin{eqnarray} &&\iiint _V \Big\{ \VEC{E}(\VEC{r}) \cdot \big( \nabla \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- \big( \nabla \times \nabla \times \VEC{E}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \Big\} dV \nonumber \\ &=& \iiint _V \Big\{ \VEC{E}(\VEC{r}) \cdot \big( k^2 \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}')+ \DYA{I} \delta (\VEC{r}-\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- \big( k^2 \VEC{E}(\VEC{r}) -j\omega \VEC{J}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \Big\} dV \nonumber \\ &=& \VEC{E}(\VEC{r}') + j\omega \mu \iiint _V \VEC{J}(\VEC{r}) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') dV \nonumber \\ &=& \oiint _S \Big\{ \big( \nabla \times \VEC{E}(\VEC{r}) \big) \cdot \big( \VEC{n} \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- \big( \VEC{n} \times \VEC{E}(\VEC{r}) \big) \cdot \big( \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \Big\} dS \end{eqnarray}  次に,ベクトル・ダイアディック形式のグリーンの第二定理の右辺(the right-hand term of the second vector-dyadic Green's theorem)を変形して, \begin{eqnarray} &&\iiint _V \Big\{ \VEC{F} \cdot \big( \nabla \times \nabla \times \DYA{G} \big) - \big( \nabla \times \nabla \times \VEC{F} \big) \cdot \DYA{G} \Big\} dV \nonumber \\ &=& \oiint _S \Big\{ \VEC{F} \cdot \big(\VEC{n} \times \nabla \times \DYA{G} \big) - \big( \VEC{n} \times \nabla \times \VEC{F} \big) \cdot \DYA{G} \Big\} dS \label{eq:vecdyagreen2b} \end{eqnarray} これより, $\VEC{F} \equiv \VEC{H} (\VEC{r})$,$\DYA{G} \equiv \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}')$ とおくと,上式の左辺は, \begin{eqnarray} &&\iiint _V \Big\{ \VEC{H}(\VEC{r}) \cdot \big( \nabla \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- \big( \nabla \times \nabla \times \VEC{H}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \Big\} dV \nonumber \\ &=& \oiint _S \Big\{ \VEC{H}(\VEC{r}) \cdot \big(\VEC{n} \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) - \big( \VEC{n} \times \nabla \times \VEC{H}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \Big\} dS \label{eq:integral0} \end{eqnarray} ここで, $\nabla \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}')$, $\nabla \times \nabla \times \VEC{H}(\VEC{r})$は, \begin{align} &\nabla \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') = k^2 \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}')+ \DYA{I} \delta (\VEC{r}-\VEC{r}') \nonumber \\ &\nabla \times \nabla \times \VEC{H}(\VEC{r}) = k^2 \VEC{H}(\VEC{r}) +\nabla \times \VEC{J}(\VEC{r}) \end{align} これより,式\eqref{eq:integral0}の左辺は, \begin{eqnarray} &&\iiint _V \Big\{ \VEC{H}(\VEC{r}) \cdot \big( \nabla \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- \big( \nabla \times \nabla \times \VEC{H}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \Big\} dV \nonumber \\ &=& \iiint _V \Big\{ \VEC{H}(\VEC{r}) \cdot \big( k^2 \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}')+ \DYA{I} \delta (\VEC{r}-\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- \big( k^2 \VEC{H}(\VEC{r}) +\nabla \times \VEC{J}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \Big\} dV \nonumber \\ &=& \VEC{H}(\VEC{r}') - \iiint _V \big( \nabla \times \VEC{J}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') dV \label{eq:integral} \end{eqnarray} 式\eqref{eq:integral}の第2項の積分は,ダイアディック公式 \begin{gather} \nabla \cdot (\VEC{a} \times \DYA{b}) = (\nabla \times \VEC{a}) \cdot \DYA{b} - \VEC{a} \cdot (\nabla \times \DYA{b}) \end{gather} を用いると, \begin{eqnarray} &&\iiint _V \big( \nabla \times \VEC{J}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') dV \nonumber \\ &=& \iiint _V \nabla \cdot \big( \VEC{J} (\VEC{r}) \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) dV + \iiint _V \VEC{J}(\VEC{r}) \cdot \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') dV \end{eqnarray} ダイアディックの発散定理(the dyadic divergence theorem)より,上式の第1項の体積積分は面積積分に次のように変換できる. \begin{eqnarray} \iiint _V \nabla \cdot \big( \VEC{J} (\VEC{r}) \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) dV &=& \oiint _S \VEC{n} \cdot \big( \VEC{J} (\VEC{r}) \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) dS \nonumber \\ &=& \oiint _S \big( \VEC{n} \times \VEC{J}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') dS \end{eqnarray} したがって, \begin{eqnarray} \VEC{H}(\VEC{r}') - \oiint _S \big( \VEC{n} \times \VEC{J}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') dS - \iiint _V \VEC{J}(\VEC{r}) \cdot \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') dV \nonumber \\ \hspace{-4mm} = \oiint _S \Big\{ \VEC{H}(\VEC{r}) \cdot \big(\VEC{n} \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) - \big( \VEC{n} \times \nabla \times \VEC{H}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \Big\} dS \end{eqnarray} あるいは, \begin{eqnarray} &&\VEC{H}(\VEC{r}') - \iiint _V \VEC{J}(\VEC{r}) \cdot \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') dV \nonumber \\ &=& \oiint _S \Big\{ \VEC{H}(\VEC{r}) \cdot \big(\VEC{n} \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- \VEC{n} \times \big( \nabla \times \VEC{H}(\VEC{r}) - \VEC{J}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \Big\} dS \end{eqnarray} これより,電界および磁界に関する式は,次のようになる. \begin{eqnarray} \VEC{E}(\VEC{r}') &=& - j\omega \mu \iiint _V \VEC{J}(\VEC{r}) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') dV \nonumber \\ &&+ \oiint _S \Big\{ \VEC{H}(\VEC{r}) \cdot \big( \VEC{n} \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- \big( \VEC{n} \times \VEC{E}(\VEC{r}) \big) \cdot \big( \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \Big\} dS \label{eq:gee} \\ \VEC{H}(\VEC{r}') &=& \iiint _V \VEC{J}(\VEC{r}) \cdot \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') dV \nonumber \\ &&+ \oiint _S \Big\{ \VEC{H}(\VEC{r}) \cdot \big(\VEC{n} \times \nabla \times \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \big) \nonumber \\ &&- j\omega \epsilon \big( \VEC{n} \times \VEC{E}(\VEC{r}) \big) \cdot \DYA{G}_e (\VEC{r},\VEC{r}') \Big\} dS \label{eq:geh} \end{eqnarray}